Łazuga Kinga

BRANŻA: GOSPODARKA MORSKA

TEMAT PRACY DOKTORSKIEJ: MODEL OPTYMALNEGO ROZMIESZCZENIA SIŁ I ŚRODKÓW DO ZWALCZANIA ROZLEWÓW OLEJOWYCH

Kinga Łazuga jest pracownikiem Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Szczecinie. Pracuje w Zakładzie Nawigacji Morskiej, gdzie prowadzi zajęcia dydaktyczne z obszaru podstaw nawigacji, zarządzania ruchem statków, administracji morskiej. Ponadto zajmuje się działalnością badawczą uczestnicząc w regionalnych i międzynarodowych projektach badawczych. Jej badania obejmują m. in. pracę na symulatorach PISCES II, ASA Oilmap, ASA Chemmap, ASA SARmap i innych powiązanych z rozlewami substancji olejowych i chemicznych.

 

ZASTOSOWANIE BADAŃ W BIZNESIE:

Badania nad optymalnym rozmieszczeniem sił i środków do zwalczania rozlewów olejowych realizowana jest w obszarze transportu morskiego, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa żeglugi a także w obszarze sektora ochrony środowiska. Model może znaleźć swoje zastosowanie w  poprawie efektywności ekonomicznej i organizacji infrastruktury transportowej, gdyż jest on zaawansowanym systemem organizacji i zarządzania w transporcie.

Badania obejmują zagadnienia transportu morskiego, ochrony środowiska oraz ekonomicznego gospodarowania środkami ratowniczymi. Skupiają się one na rosnącym wydobyciu złóż oraz transportu ropy naftowej, które niosą ze sobą ryzyko zwiększenia się prawdopodobieństwa wystąpienia rozlewu olejowego, szczególnie na trasach uczęszczanych przez statki transportujące ropę naftową i jej produkty. Dlatego kwestia właściwej reakcji na wypadki statków na morzu Bałtyckim jest priorytetem dla wszystkich nadbałtyckich krajów. Specyficzne hydrograficzne i fizyczne warunki powodują, że Bałtyk jest szczególnie wrażliwym na zanieczyszczenia akwenem. Liczne spłycenia, mielizny i wąskie cieśniny, które w okresie zimowym pokryte są lodem utrudniają nawigację, co zwiększa ryzyko wypadków morskich.

Poważne wycieki ropy naftowej przyciągają uwagę społeczeństwa oraz mediów. W ostatnich latach uwaga ta stworzyła globalną świadomość konsekwencji jakie niesie za sobą wyciek ropy naftowej, zarówno tych ekonomicznych, jak i szkód dla środowiska. Jednak duże wycieki ropy naftowej w wyniku wypadków (Prestige, Baltic Carrier itp.) zdarzają się stosunkowo rzadko, natomiast do tych średnich i mniejszych dochodzi znacznie częściej. Są to rozlewy powstałe na skutek kolizji statków, pęknięć rurociągów czy operacji przeładunkowych na zbiornikowcach.

Dlatego rozlewy olejowe stały się codziennym problemem zarówno dla rządów państw jak i innych organizacji związanych z transportem morskim, produkcją i wydobyciem ropy. Znaczna część tych działań należy do kategorii reagowania. Reakcja na rozlew dotyczy akcji ratunkowej, która musi być podjętą aby zanieczyszczenie morza i linii brzegowej były utrzymywane pod kontrolą, gdy taki wyciek nastąpi. Część tej akcji łączy się bezpośrednio z wyznaczeniem i dostarczeniem odpowiedniego sprzętu ratowniczego w miejsce rozlewu olejowego. Sprzęt ten jest kombinacją statków, zapór, zbieraczy i zbiorników do transportu zebranego oleju. W sytuacji wystąpienia rozlewu olejowego decydent staje przed niezwykle złożonym problemem doboru odpowiedniego sprzętu do rozmiaru rozlewu, rodzaju rozlanej substancji, warunków hydrometeorologicznych z uwzględnieniem trajektorii ruchu plamy.

Służby ratownicze nie są wyposażone w oprogramowanie umożliwiające symulację walki z rozlewem olejowym lub chemicznym oraz pozwalające w optymalny i maksymalnie skuteczny sposób zneutralizować ich negatywny wpływ na środowisko naturalne. Oprogramowanie używane przez Urzędy Morskie umożliwia jedynie wskazanie trasy przemieszczania się plamy rozlewu, lecz nie pozwala ono na sprawdzenie skuteczności wykorzystania sił i środków do walki z rozlewem.

Model optymalnego rozmieszczenia sił i środków do zwalczania zanieczyszczeń olejowych pozwoli wybrać najlepszą lokalizację dla poszczególnych jednostek ratowniczych, którymi dysponuje polska służba SAR. Odpowiednie rozmieszczenie sił i środków wzdłuż polskiego wybrzeża będzie miało wpływ jakość ochrony środowiska morskiego oraz plaż przed ewentualnymi skutkami rozlewu olejowego. Model może posłużyć również do rozmieszczania sił i środków, którymi dysponuje Straż Pożarna.

Główną zaletą wykorzystania modelu będzie ochrona środowiska morskiego Zatoki Pomorskiej, Zalewu Szczecińskiego oraz zwiększenie ochrony plaż w rejonie zarówno  Zatoki Pomorskiej jak i pozostałej części kraju przed skutkami rozlewu olejowego. Wiąże się to bezpośrednio z ograniczeniem kosztów związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej oraz pozwoli uniknąć katastrofy ekologicznej jaką jest zanieczyszczenie plaż. Szczególne znaczenie ma tu ochrona plaż wzdłuż wybrzeża, gdyż zanieczyszczenie plaży powoduje spadek atrakcyjności turystycznej miejscowości nadmorskich, a to bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie wpływów osiąganych z turystyki w zanieczyszczonych rejonach. Taka sytuacja może również spowodować intensywny wzrost bezrobocia w miejscowościach turystycznych.

Program może służyć również jako narzędzie wykorzystywane do szkoleń z zakresu ratownictwa morskiego oraz ochrony środowiska prowadzonych przez Uczelnie Morskie lub prywatne firmy.

PLANY DALSZEGO ROZWOJU:

Doktorantka planuje kontynuować pracę dydaktyczno-naukową oraz w dalszym ciągu rozwijać zagadnienia związane z budową modelu optymalnego rozmieszczenia sił i środków do zwalczania rozlewów olejowych.

NAGRODY I WYRÓŻNIENIA:

  1. Grant dla młodych naukowców w latach 2011, 2013, 2014.
  2. Stypendium Rektora dla najlepszych doktorantów, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Szczecinie, przyznane w latach akademickich: 2012/2013 oraz 2013/2014,
  3. Stypendium Doktoranckie, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Szczecinie, przyznane w roku akademickim 2013/14 (zwiększenie stypendium doktoranckiego z tytułu dotacji projakościowej).