Proste czynności takie jak: nalanie odpowiedniej ilości wody do czajnika, odczytanie godziny, skorzystanie z toalety lub wzięcie prysznica mogą stać się wyzwaniem, gdy mamy problemy ze wzrokiem czy poruszamy się na wózku inwalidzkim. Jak powinno być wyposażone mieszkanie, w którym przebywa osoba z niepełnosprawnością lub borykająca się z demencją czy chorobą Alzheimera? W poniedziałek, 9 lipca 2018 r. odbyło się oficjalne otwarcie mieszkania modelowego, które powstało w ramach partnerskiego projektu „Dobre Wsparcie – system lokalnych usług społecznych”. Zaprezentowano w nim przydatne rozwiązania dla osób z różnymi niepełnosprawnościami.

Komfort, godność i bezpieczeństwo

Projektu finansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego. Za jego realizację odpowiada przez Fundacja Nauka dla Środowiska z Koszalina  (lider) wspólnie z partnerami: Caritas Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, Caritas Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej oraz Województwo Zachodniopomorskie. Głównym jego celem jest wspieranie rozwoju usług społecznych skierowanych do osób z niepełnosprawnościami oraz niesamodzielnych, w szczególności zamieszkałych na obszarach wiejskich i miejsko-miejskich województwa zachodniopomorskiego. W tym, m.in.: rozwój usług opiekuńczych, w tym o charakterze wytchnieniowym, rozwój lokalnych sieci wypożyczalni sprzętu pielęgnacyjnego i wspomagającego oraz doradztwa w zakresie doboru sprzętu i wyposażenia ułatwiającego sprawowanie opieki nad osobą z niepełnosprawnościami/niesamodzielną.

Podczas konferencji prasowej Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz wraz z partnerami projektu uzasadniali potrzebę realizowania tego typu działań :

- „Opieka nad osobami niesamodzielnymi to wyzwanie dla nas wszystkich. Również dla instytucji publicznych, jak i organizacji pozarządowych, które za swój cel obrały sobie opiekę nad osobami niesamodzielnymi. Od 1 stycznia 2018 r. poprzez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego realizujemy projekt „Dobre Wsparcie”. Chcemy, aby wsparcie dla osób zajmujących się osobami niepełnosprawnymi i potrzebującymi pomocy było profesjonalne. To mieszkanie jest jednym z konkretnych przykładów działań” - powiedział Marszałek.

- „W ramach projektu kupiliśmy najnowszy sprzęt dostępny na rynku, by zdalnie dostosowywać mieszkania. Łączymy najnowsze osiągnięcia techniki i nauki, do tego, aby zaprojektować aplikację mobilną dla każdego mieszkańca województwa i stworzyć usługi opiekuńcze „na bazie ludzi”. Pan marszałek poprzez program Społecznik obudził wśród mieszkańców poczucie dobra wspólnego. Systemowo pobudzamy ludzi do działania. Chcemy szkolić sąsiadów jak pomagać sąsiadom. Wykorzystujemy do tego narzędzia już działające, np. system powiadamiania” - wyjaśniał Prezes Zarządu Fundacji Nauka dla Środowiska  Piotr Jaśkiewicz.

Wydarzeniem towarzyszącym otwarciu sali był wykład dr n. med. prof. US Andrzeja Potemkowskiego  pt. „Potrzeby i społeczne problemy w starości, chorobie i niepełnosprawności”, który między innymi przekonywał jak wielką potrzebą jest tworzenie środowiska przyjaznego osobom starszym, chorym i niepełnosprawnym – takiego, które zapewni komfort, godność i bezpieczeństwo im, oraz ich rodzinom i opiekunom.

Modelowe rozwiązania

Mieszkanie modelowe zlokalizowane jest w siedzibie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego w Szczecinie.  Zaprezentowano w nim wiele rozwiązań ułatwiających funkcjonowanie osób z różnymi niepełnosprawnościami. W tym z niepełnosprawnością ruchową, wzrokową i intelektualną. W pokoju umieszczono również specjalistyczne łóżko rehabilitacyjne z geriatrycznym manekinem pielęgnacyjnym, na którym można uczyć się podawania insuliny, pomiaru poziomu cukru czy zmian opatrunku i pielęgnacji odleżyn.

Dla osób z niepełnosprawnością ruchową przygotowano specjalne poręcze i pochwyty montowane przy toalecie, umywalce oraz w strefie prysznicowej. Przy toalecie zaprezentowano boczny przycisk spłukiwania. Strefa prysznicowa jest otwartą przestrzenią bezbrodzikową z zamontowanym siedziskiem. W łazience znajduje się również wanna, która wyposażona jest w szczelne drzwi ułatwiające dostęp. Wanna posiada także poręcze i ławkę pozwalającą na wygodną kąpiel i swobodniejsze wstawanie. Pomiędzy wszystkimi urządzeniami sanitarnymi zachowano również odpowiednią przestrzeń manewrową dla ruchu i obrotu wózków inwalidzkich. W pokoju dziennym można przetestować specjalistyczny fotel geriatryczny z mechanizmem pionizującym.

W przestrzeni przedpokoju zamontowano otwartą szafę na poziomie będącym w zasięgu rąk osoby siedzącej na wózku inwalidzkim. Pokój dzienny wyposażony został w meble otwierane na dotyk z promieniem otwarcia drzwi równym 150 stopni, pozwalającym na łatwe sięganie do wnętrza. Włączniki światła zlokalizowano niżej, natomiast gniazdka elektryczne wyżej, tak, aby były przystosowane do wysokości osoby siedzącej.

Dla osób z niepełnosprawnością wzrokową zastosowano kontrastujące kolory zarówno jeśli chodzi o przedmioty, jak i stykające się powierzchnie podłogi, ścian i sufitów, które ułatwiają orientację w przestrzeni. Meble mają matowe wykończenie niepowodujące refleksów świetlnych. Brzegi stolików wyposażone są w podwyższone krawędzie uniemożliwiające niezamierzone zrzucanie przedmiotów. Zegar posiada wyraźną czarną tarczę z białymi oznaczeniami godzin. Pomieszczenie jest dobrze oświetlone, umieszczono również dodatkowe lampy z oświetleniem punktowym. Brzegi mebli mają zabezpieczone lub zaokrąglone kanty. Progi, wejścia oraz klamki są oznaczone specjalną taśmą ostrzegawczą o żółto-czarnej barwie.

Ponadto mieszkanie ma szerokie przejścia i otwory drzwiowe, progi poniżej 2 cm wysokości oraz nie posiada dywaników, które stwarzają  ryzyko potknięcia.

Dla osób z niepełnosprawnością intelektualną jak w przypadku chorób wieku starszego jak np. demencja czy Alzheimer zaproponowano umieszczanie zdjęć w pokoju oraz albumów, zegarów w widocznych miejscach oraz tablic, na których będzie notowany powtarzalny plan dnia wraz z czynnościami, jakie należy wykonywać. Zalecane jest również umieszczenie sprzętu muzycznego dla stosowania muzykoterapii.

Dla osób leżących wymagających stałej pielęgnacji, będących w pełni zależnymi od drugiej osoby umieszczono specjalistyczne łóżko rehabilitacyjne, dostępne z obydwu stron. W mieszkaniu odbywają się szkolenia z pielęgnacji oraz sprawowania opieki nad takimi osobami. Pomóc ma w tym specjalistyczny geriatryczny manekin pielęgnacyjny.

Mieszkanie zostało również bogato wyposażone w sprzęt drobny ułatwiający codzienne funkcjonowanie. Są to między innymi: czujniki poziomu cieczy dla osób niewidzących, podświetlane lupy, balkonik z podpórką rehabilitacyjną, krążki i wałki przeciwodleżynowe, kliny do pozycjonowania, dmuchana wanna do kąpieli w łóżku wraz z zestawem do mycia głowy, multifunkcjonalna deska kuchenna, ergonomiczne talerze i sztućce oraz wiele innych sprawdzonych rozwiązań.