Przepisy dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego związane z poszukiwaniem pracy i możliwością otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych opierają się na:

• Zasadzie równego traktowania - zasada ta zabezpiecza osoby przemieszczające się przed jakąkolwiek dyskryminacją bezpośrednią lub pośrednią przy stosowaniu przepisów z zakresu zabezpieczenia społecznego,
• Zasadzie jednolitości stosowanego ustawodawstwa - zasada ta zabezpiecza przed sytuacją, w której osoba wykonująca pracę w jednym lub kilku państwach nie jest objęta zabezpieczeniem społecznym w żadnym z nich lub jest nim objęta w kilku państwach jednocześnie,
• Zasadzie zachowania praw nabytych- zasada ta zapewnia, że świadczenia przyznane w jednym z państw członkowskich są przekazywane osobie uprawnionej niezależnie od jej miejsca zamieszkania (np. transfer zasiłku w przypadku, gdy bezrobotny poszukuje pracy w innym państwie członkowskim niż to, w którym przyznano mu świadczenie);
• Zasadzie sumowania okresów zatrudnienia i ubezpieczenia przebytych na terytorium różnych państw członkowskich w sytuacji, gdy ktoś ubiega się o prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Zasada ta umożliwia uwzględnianie okresów ubezpieczenia lub innych równorzędnych okresów, przebytych w kilku państwach członkowskich przy ustalaniu prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego.

Reguły koordynacji  mają wartość nadrzędną nad przepisami krajowymi. Dotyczą one tylko osób, które przemieszczają się w obrębie państw członkowskich. Nie obejmują natomiast tych, którzy całą karierę zawodową spędzili w jednym kraju.

Kraje objęte koordynacją:

• państwa członkowskie Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania (z wyjątkiem Grenlandii i Wysp Faro), Estonia, Finlandia, Francja (obejmuje również obszar Reunion, Martyniki, Gwadelupy i Gujany Francuskiej), Grecja, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Holandia, Polska, Portugalia (w tym Madera i Azory), Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy,
• państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczy (EOG) - Islandia, Liechtenstein, Norwegia,
• Szwajcaria – na podstawie umowy UE – Szwajcaria o swobodnym przepływie osób,
• Wielka Brytania.

W zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego z tytułu bezrobocia w państwach członkowskich Unii Europejskiej od 1 maja 2010 r. obowiązują poniższe akty prawne:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 166 z dnia 30 kwietnia 2004 r. ze zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 5 ze zm.);
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 (Dz. Urz. UE L 284 z dnia 30 października 2009 r.).

Ponadto z dniem 1 kwietnia 2012 r. Szwajcaria, a z dniem 1 czerwca 2012 r. Lichtenstein, Norwegia i Islandia również przyjęły wskazane regulacje prawne. Oznacza to, że stosowane przez ww. państwa formularze z serii E 300 zostały zastąpione tzw. dokumentami przenośnymi (Portable Document) U1 oraz U2. Formularze z serii E 300 wydane odpowiednio do 31 marca 2012 r. oraz do 31 maja 2012 r. zachowują moc obowiązującą.

Natomiast od dnia 1 stycznia 2021 r. w relacjach z Wielką Brytanią obowiązują dwa instrumenty prawne:

• Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz. Urz. UE L 29 z 31.01.2020 r.) oraz
• Umowa o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z Jednej Strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z Drugiej Strony (Dz. Urz. UE L 444 z 31.12.2020 r.)

Krajowe akty prawne dotyczące zagadnień koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego z tytułu bezrobocia to:

• Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 735 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (t. j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1189 ze zm.).

Kontakt
Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
Wydział Koordynacji i Obsługi Instytucji Rynku Pracy
Ul. Mickiewicza 41,
70-383 Szczecin
tel. 91 42 56 117
e-mail: zasilki@wup.pl

Adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej WUP w Szczecinie: /wup-szczecin/SkrytkaESP

Filia w Koszalinie:
ul. Słowiańska 15a
75-846 Koszalin
tel. 94 34 45 031

Adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Filii WUP w Koszalinie: /wup-szczecin/kszsk